Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου 2011

Για να μην ξεχνάμε 'Κώστας Γαβριηλίδης'


Ένα δημοσίευμα της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας και μια ανακοίνωση των γιατρών ΕΣΥ του νοσοκομείου Ρεθύμνου στάθηκαν οι αφορμές για την ιστορική τούτη αναδρομή.
Έγραφε η ΚΕ "Ενας από τους στόχους του υπουργού Υγείας Α. Λοβέρδου είναι η μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης. Με λόγο πειστικό και αγωνιώδη, σε παρακινεί να πεις: προχώρα παλικάρι μου! Ομως μια καλοκαιρινή ιστορία, που κορυφώθηκε αρχές Αυγούστου, γεννά ερωτήματα... Φάρμακα που η τιμή τους αναμενόταν να μειωθεί σημαντικά τον περασμένο Ιούνιο, τον Αύγουστο επέστρεψαν με ακριβότερες τιμές αγγίζοντας τα επίπεδα του 2010! Ανάμεσά τους, ακριβά φάρμακα για την αρθρίτιδα ή συμπληρωματικά για χημειοθεραπείες".
Η ανακοίνωση των γιατρών ξεκινούσε μ' ένα στοιχο "Χρόνια τώρα σκάβουμε τη μαύρη γη/ Μα τους κόπους μας θερίζουν τσιφλικάδες και τρανοί" του Κώστα Γαβριηλίδη. Ποιος ήταν λοιπόν ο Κώστας Γαβριηλήδης και τι σχέση είχε με τους γιατρούς, τα φάρμακα, τα νοσοκομεία και την αγροτιά;

Ο Κώστας Γαβριηλίδης γεννήθηκε την τελευταία μέρα του 1897, στη περιοχή Καρς του Νότιου Καυκάσου και συγκεκριμένα στο χωριό Κάτω Τσαπίκ, από φτωχή οικογένεια. Με τη βοήθεια ενός ευκατάστατου θείου του σπουδάζει παιδαγωγική και γίνεται δάσκαλος της ρωσικής γλώσσας. Τη στρατιωτική του θητεία την έκανε στον τσαρικό στρατό και τότε τον βρήκε η Μπολσεβίκικη Επανάσταση του 1917. Το 1918 ακολούθησε τους Έλληνες στη μετοικεσία τους σε χωριά της Τιφλίδας. Το 1920, με την οικογένειά του εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα, στη σημερινή Κοκκινιά του Κιλκίς. Ο Γαβριηλίδης δραστηριοποιείται στα κοινά της κοινότητας Κοκκινιάς και γρήγορα γίνεται πρόεδρος τόσο της κοινότητας όσο και του γεωργικού συνεταιρισμού. Το 1923 ιδρύεται το Αγροτικό Κόμμα Ελλάδας (ΑΚΕ) στο οποίο εντάσσεται και αγωνίζεται για τα τεράστια προβλήματα της αγροτιάς. Με μεγάλη συνέπεια προβάλλει τις αρχές της εργατοαγροτικής συμμαχίας και ένα προοδευτικό, συνεταιριστικό, γνήσια λαικό περιεχόμενο στις διεκδικήσεις τόσο του κόμματος όσο όλων των αγροτών. Οι απόψεις του καρπίζουν, ηγεμονεύουν και τον φέρνουν στην ηγεσία του κόμματος. Με την επιβλητική προσωπικότητά του και τη γνώση των αγροτικών ζητημάτων παρότρυνε τους αγρότες και συμμετείχε σε όλες τις μαζικές και μαχητικές κινητοποιήσεις του μεσοπολέμου. Υπήρξε πρόεδρος της ένωσης γεωργικών συνεταιρισμών Κιλκίς, δήμαρχος Κιλκίς, βουλευτής με το Αγροτικό Κόμμα. Κατα τη μεταξική δικτατορία εξορίστηκε στην Ανάφη.

Μέσα από ένα απόσπασμα του βιβλίου "Κώστας Γαβριηλίδης: ο ηγέτης της αγροτιάς-Αυτοβιογραφία", περιγράφεται ο αγώνας που δόθηκε από τους κατοίκους των κοινοτήτων του Κιλκίς για την υπεράσπιση του προσφυγικού νοσοκομείου. Με αυτοδιαχειριστικά χαρακτηριστικά και πρωτόγνωρο συλλογικό αγώνα, διεκδίκησαν και πέτυχαν τη συνέχιση της λειτουργίας του, κόντρα στην απόφαση της τότε κυβέρνησης για το κλείσιμο του νοσοκομείου και την τάξη των πλουσίων της περιοχής που δεν έδειξε το παραμικρό ενδιαφέρον. Το απόσπασμα που παρατίθεται αποτελεί το κεφάλαιο "Σύνδεσμος των Κοινοτήτων" από το προαναφερθέν βιβλίο που γράφτηκε από τον ίδιο στους τόπους εξορίας. Nα σημειώσουμε ότι το σημερινό Γενικό Νοσοκομείο Κιλκίς που έμεινε προς το παρόν αλώβητο από τον τυφώνα συγχωνεύσεων του κ.Λοβέρδου και της ομάδας των καθηγητών συμβούλων του, (Λιαρόπουλου, Κυριόπουλου, Μόσιαλου) οφείλει εν πολλοίς την ύπαρξή του στους αγώνες των κατοίκων εκείνης της εποχής. Κατα τον πρώτο χρόνο λειτούργησε κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες με δύναμη 20 κλινών. Μέχρι και το 1954 λειτουργούσε χάρη στο Συνδέσμο Δήμων και Κοινοτήτων, οπότε και μετά από απόφαση της γενικής συνέλευσης του Συνδέσμου περιήλθε στο Υπουργείο υγείας και πρόνοιας.

Καθοριστικό σταθμό τόσο του Γαβριηλίδη όσο και του ΑΚΕ είναι η συμβολή και η συμμετοχή στην ίδρυση του ΕΑΜ. Στην Κυβέρνηση της Ελεύθερης Ελλάδας διετέλεσε υπουργός Γεωργίας(διακρίνεται αριστερά στη φωτό). Για την πολύμορφη δράση του στους κόλπους του ΕΑΜ, φυλακίστηκε από τους Γερμανούς στις φυλακές Τρικάλων και Λάρισας, ενώ μετά το 1947 εξορίστηκε σε Ικαρία, Μακρόνησο και Αη Στράτη, όπου και άφησε την τελαυταία του πνοή στις 27 Σεπτέμβρη, μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο.Αξίζει να σημειώσουμε την απάνθρωπη συμπεριφορά που του επιφυλάχθηκε τις στερνές ώρες, αφού δεν του επετράπηκε η διακομιδή από τον Αη Στράτη στην Αθήνα, οπότε και πέθανε στην εξορία. Απαγορεύτηκε η οποιαδήποτε συνοδεία μετά το θάνατό του προς την Αθήνα πλην της κόρης του και του αείμνηστου απεσταλμένου γιατρού Γιώργου Σπηλιόπουλου. Μέσα σε ένα παλιό καϊκι μεταφέρθηκε στο λιμάνι της Αθήνας και τάφηκε στο 3ο νεκροταφείο, ώστε να αποφευχθεί το πλήθος κόσμου που τον περίμενε στην προκυμαία του Πειραιά και στο νεκροταφείο της Νίκαιας.
Ο Κώστας Γαβριηλίδης υπήρξε εμβληματική προσωπικότητα και ξεχωριστή μορφή του αγροτοεργατικού ελληνικού κινήματος.
Οι στίχοι του Γαβριηλίδη και το τραγούδι που φτιάχτηκε κατά την εξορία του στην Ανάφη έγιναν θρύλος στο αντάρτικο και σε κάθε αγώνα της εποχής.


Πηγές: Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Αυγή, Ριζοσπάστης, το βιβλίο "Κώστας Γαβριηλίδης: ο ηγέτης της αγροτιάς-Αυτοβιογραφία", τα blogs ygeianet.gr, kafkasios-pontokomitis.blogspot.com, imiorofos.org,

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου